عزت نفس
چگونه صریح و رُک صحبت کنیم
قبل از شروع نوشته “چگونه صریح و رُک صحبت کنیم” از شما تقاضا دارم که کمی به این سوالات خوب فکر کنید و احساسات خود را در جایی یادداشت کنید.
به لحظاتی فکر کنید که رک نبوده‌اید، چه عواقبی حاصل شد، چه احساسات و افکاری بعد از آن ماجرا را تحمل کرده‌اید؟!
چقدر با خودتان بد صحبت کرده‌اید؟!
این تفکر اولیه و پاسخ‌گویی به این سوالات به شما کمک میکند تا در خواندن ادامه نوشته‌ها آگاهانه‌تر قدم بزنید و این مقاله برای شما مفید واقع شود.
آیا دوست دارید احساسات و افکار خود را با اطمینان بیان کنید؟
آیا آرزو دارید که دیگران شما را جدی بگیرند و به نظرات شما توجه کنند؟
چند بار توانسته‌اید که از حقوق و مرزهای خود دفاع کنید؟
آیا همیشه آرزو می‌کنید که کاش می‌توانستم حرف‌های خود را بزنم و احساس بدی هم نگیرم؟
چند بار پیش آمده است که دچار احساسات منفی یا خشم شده‌اید و نتوانسته‌اید حرفتان را بزنید؟
چند سوال هم خودتان در اینجا اضافه کنید……
آماده‌اید؟!
همانطور که میدانید رک‌گویی یکی از نشانه‌های افراد با عزت‌نفس است و کمک میکند همواره عزت‌نفس فرد تقویت شود.
صریح بودن با بی‌ادبی بسیار متفاوت است. تعریف صراحت در واژه‌نامه به این صورت آمده است که:
“اگر غالباً آزادانه نظر خود را بیان می کنید، مردم ممکن است بگویند که شما صریح هستید. با این حال ، نحوه نگاه مردم به آن ویژگی خاص در شما بستگی به این دارد که آیا آنها با آنچه شما باید بیان کنید موافق هستند یا خیر!
از صفت صریح برای توصیف شخصی صادق و صریح استفاده کنید، کسی که از نظر شیوه یا گفتار مستقیم است”
فواید رک بودن
۱- اولین و مهم ترین فایده رک بودن شفاف سازی در مورد همه‌ی مسائل و جلوگیری از ایجاد سو تفاهم و برداشت‌های اشتباه در روابط است.
۲- فایده بعدی اینست که باعث میشود شما مواضع و حد و مرزهای مشخصی را در برابر دیگران داشته باشید و آنها نیز حدود خود را در رابطه با شما بدانند و به شما احترام بیشتری بگذارند.
۳- سومین فایده اینست که شما از خود تصویر یک فرد دارای اعتماد بنفس را در ذهن طرف مقابلتان می‌سازید.
۴- رک بودن با رعایت اعتماد به نفس باعث میشود بتوانید از حق خودتان در برابر دیگران دفاع کنید.
۵- فایده دیگر رک بودن اینست که باعث میشود از عذاب فکر کردن به برداشت های دیگران رهایی یابید.
۶- رضایت از خود و آرامش درونی بیشتر از فواید دیگر رک بودن است.
۷- رک بودن با رعایت ادب باعث صمیمیت بیشتر در روابط میشود.
پیامدهای عدم رُک گویی
فردی که توانایی رک گو بودن نداشته باشد ممکن است از مسائل زیر رنج ببرد:
۱٫ احساس برآورده نشدن نیازها
۲٫ عدم رضایت از خود
۳٫ متوقع شدن از دیگران
۴٫ انفجار خشم
مرز رُک‌گویی و بی‌ادبی
بی ادبی مرز بسیار باریکی با صراحت دارد و آن اینست که گاها افراد با عنوان اینکه “من رک هستم” براحتی در مورد مسائلی که به آنها مربوط نیست، اظهار نظر می‌کنند.
مثل: این لباست خیلی زشته….
دماغت خیلی گنده‌ست….
چرا با همسرت اینطوری برخورد میکنی…
چرا اینکارو میکنی، اونکارو نمیکنی….
تو چاقی، تو لاغری، تو درازی، تو کوتاهی و مواردی که حتما شما هم شنیده‌اید.
ما اینجاییم که به شما بگوییم چگونه با تمرینات زیر صریح صحبت کنید و عزت‌نفس خود را تقویت کنید.
یافتن خودتان
۱- از طریق نوشتن خودتان را بشناسید.
اینکه چه کسی هستید، چه چیزی را باور دارید، چه افکاری دارید، چه احساساتی دارید آغاز خودشناسی است.
هر شب قبل خواب ۱۵ دقیقه وقت صرف کنید و در مورد خودتان بنویسید، این کار نه تنها کمک میکند خودتان را بهتر بشناسید بلکه ابزاری عالی برای افزایش اعتماد‌به نفس و عزت‌نفس است.
عزت‌نفس پایه و اساس صریح بودن است. برای شروع سفر خودشناسی میتوانید از موضوعات زیر استفاده کنید:
- شجاع‌ترین کاری که انجام داده‌اید چیست؟
- چه کسی را بیشتر تحسین می‌کنید و چرا؟
- چه کاری حال شما را خوب می‌کنید و احساس خوبی را تجربه می‌کنید؟
۲- اعتماد به نفس داشته باشید.
حتما میدانید که پایه اعتماد به نفس، عزت‌نفس است. برای اینکه صریح صحبت کنید، باید به خودتان باور داشته باشید.
داشتن اعتماد به نفس به این معنی است که از خود و مهارت‌های خود مطمئن باشید و اجازه ندهید دیگران به شما بگویند چه کاری میتوانید انجام دهید یا چه کاری نمی‌توانید انجام دهید.
- مهارت‌ها و توانایی‌های خود را به خود یادآوری کنید.
- اگر اعتماد به نفس داشته باشید راهی ساده دارید برای شروع صحبت در مورد موضوع خاصی که در آن مهارت دارید.
- تمرین در زمینه تخصصی خود به شما کمک میکند تا بتوانید در مورد موضوعات دیگر نیز صحبت کنید.
۳- بر خجولی خود غلبه کنید.
اینکه اعتماد به نفس داشته باشید به تنهایی کافی نیست. خجولی یکی از گرایش‌های طبیعی ضمیرناخودآگاه شما است که شما را در ناحیه امن نگاه می‌دارد و از شما محافظت میکند.
غلبه بر خجولی در ابتدا دلهره‌آور به نظر میرسد اما انجام آن و انتخاب‌های جسورانه‌تر می‌تواند راه‌های جدیدتری را برای شما باز کند.
۴- نقاط قوت خود را بیابید.
نقاط قوت ما معمولا از علایق ما پیروی میکند. هنگامی که نقاط قوت خود را تشخیص می‌دهید در بیان دیدگاه‌های خودتان پیش قدم خواهید شد.
این سوالات را از خود بپرسید تا نقاط قوت خود را کشف کنید:
- به چه چیزی علاقه دارم؟
- چه سرگرمی‌هایی برای من جذاب است؟
- در چه زمینه‌هایی در کار خود برتری دارم؟
البته برای آشنایی بیشتر با نقاط قوت خودتان میتوانید از درسهای دوره اناگرام هم استفاده کنید تا خودتان را کاملا واکاوی کنید.
۵- دیدگاه‌های خود را توسعه دهید.
این تیتر شاید کمی گمراه کننده باشد. این نظرات اصلا به این معنا نیست که در مورد هرچیزی اظهار نظر کنی د، در اینصورت به نظر میرسد که خودتان هم نمی‌دانید در مورد چه چیزی صحبت می‌کنید و دیگر کسی شما را جدی نخواهد گرفت.
و علاوه بر این اگر چیزی هم برای گفتن نداشته باشید، صراحت برای شما بسیار سخت خواهد شد!
در مورد موضوعات داغی که در حلقه اجتماعی و ارتباطی شما قرار دارد کمی فکر کنید! شاید حرفی برای جواب دادن داشته باشید ولی شما نمی‌توانید شروع به جواب دادن اشتباه کنید.
اگر در مورد موضوعی واقعا نظری ندارید، کمی درباره آن تحقیق کنید.
این نکته را هم در نظر بگیرید شاید موضوعی اصلا برای شما جذاب نباشد و یا اصلا ارزش بحث کردن نداشته باشید. مثلا اینکه فلان بازیگر از همسرش جدا شد و موضوعاتی از این قبیل.
در این مواقع اشکالی ندارد اگر بگویید که “من در حال حاضر اولویت‌های دیگری دارم و یا این موضوع مورد علاقه من نیست”
۶- نظر خود را با حقایق ثابت کنید.
این موضوع با موضوع قبلی همپوشانی دارد. اگر می‌خواهید در مورد موضوعاتی صحبت کنید ولی اطلاعات زیادی در مورد آن ندارید، حتما شروع به مطالعه کنید و حقایق آن موضوع را کشف کنید. این اطلاعات به شما احساس قوی‌شدن را می‌دهد و شما با اطمینان بیشتری سخن خواهید گفت.
به عنوان مثال، اگر خانواده و دوستان شما دائما درباره اصلاح سبک زندگی صحبت می‌کنند، چند مقاله در مورد آن بخوانید و موضع خود را تعیین کنید.
در اینصورت میتوانید با گفتن حقایق نظر خود را اعلام کنید و احساس بهتری نیز خواهید داشت.
۷- نبردهای خود را انتخاب کنید.
شما قطعا نمی‌خواهید فردی باشید که در همه حال در حال اظهار نظر است یا کسی که همیشه به حرف‌های خود افتخار میکند.
این موضع کمی کوته‌بینانه است و به نظر افراد دیگر چهره خوبی نخواهید داشت.
ما انسانها در عصر جدید نمی‌توانیم در مورد همه مسائل اطرافمان اطلاعات داشته باشیم و متخصص باشیم.
فقط دیوانگان هستند که در مورد همه چیز نظر دارند و نظرات و تناقضات خود را بیان می‌کنند.
شما باید این را کشف کنید که چه چیزهایی برای شما اهمیت دارد و به آنها پایبند هستید.
اگر به این موضوع توجه نکنید در نظر مردم جنگ‌طلب به نظر خواهید رسید.
۸- برون‌گرا بودن یا درون‌گرا بودن.
جامعه به طور کلی ما را به برون‌گرا بودن ترغیب میکند. در محیط کار برای کسانی که برون‌گرا هستند، ارزش قائل می‌شوند.
در جمع‌های دوستانه ارتباطات معناداری با افراد برون‌گرا برقرار می‌کنند و مثال‌هایی مشابه.
با این حال اگر شما درون‌گرا یا برون‌گرا هستید هیچ ایرادی ندارد که گاهی یک قدم به عقب برگردید و موضع خود را معین کنید.
سالم‌ترین حالت این است که در وسط قرار بگیرید.
یعنی ۲۴ ساعته صحبت کردن نباید هدف شما باشد.
شما باید هدف خود را روشن کنید و تنها زمانی که احساس می‌کنید در آن موضع خود را کم نشان داده‌اید و یا نیاز به صریح صحبت کردن وجود دارد، خود را نشان دهید.
۹- ذهنت را باز کن
شما تنها میتوانید زمانی نظر خود را بیان کنید که با فردی که منطقی است برخورد کنید. شما نمی‌توانید نظرات خود را با افراد متعصب، مغرور و مستبد به صورت صریح بیان کنید.
بنابراین در برخورد با افراد منطقی حتما اجازه دهید که طرف مقابل شما نظرات خود را کامل بیان کنید. این کار به شما کمک میکند منطقی‌تر به نظر برسید.
در حین و بعد از صحبت آن فرد میتوانید از جملات ” شما درست می‌گویید”، ” من به این موضوع فکر نکرده‌ام” و …. استفاده کنید.
این جملات همانطور که بحث را متعادل جلو می‌برد، شما هم فرصت اظهار نظر را پیدا کنید، بعلاوه این فرصت را به شما و به طرف مقابل شما نیز می‌دهد که اگر اشتباه کردید به راحتی بتوانید اعتراف کنید.
در غیر اینصورت بسیاری از مردم می‌توانند با صدای بلند متوقف شوند ولی اثر برعکسی را دارد.
تمرینات رک‌گویی
۱- با یک دوست مورد اعتماد تمرین کنید.
به راحتی نمی‌توان مرز بین صراحت و بی‌ادبی را تشخیص داد. برای یادگیری هنر زیبای صریح صحبت کردن دوستی را انتخاب کنید که به شما اهمیت می‌دهد.
تمرین کنید که افکار خود را صادقانه و با جسارت بیان کنید. دوست مورد اعتماد شما می‌تواند با ارائه بازخورد به شما کمک کند تا بتوانید موقع صریح صحبت کردن طبیعی‌تر به نظر برسید.
رک‌گو بودن رو در مثال زیر با هم بررسی می‌کنیم:
” من عاشق نجوم هستم و فکر می‌کنم که با مطالعه آسمان شب می‌توان چیزهای زیادی آموخت”
بی‌ادب بودن و گستاخی در همین مثال:
” هرکسی که نمیتواند قدر آسمان شب را بداند، یک احمق است”
۲- سعی کنید ترس‌های خود را کنار بگذارید.
اگر دائم نگران این باشید که دیگران در مورد شما چه فکر می‌کنند و یا چه می‌گویند، نمی‌توانید صریح باشید.
شما باید این مورد را رها کنید و وقتی در مورد چیزی تحقیق کرده‌اید، نظر خود را با آرامش بیان کنید و به خود اطمینان بیشتری داشته باشید و کمتر نگران قضاوت دیگران باشید.
۳- با تدبیر باشید.
شما باید با درایت باشید و به احساسات دیگران اهمیت دهید. دانستن این نکته که چه زمانی صریح باشید و در مورد چیزی نظر دهید بسیار مهم است.
یک مثال: شاید شما با کسی آشنا باشید که او در زمان حیاتش بسیار اطرافیان خود را اذیت می‌کرده است و شما نیز خیلی از دست او اذیت شده‌اید. حالا به مجلس ختم او وارد شوید و به خانواده او بگویید که او حتما به جهنم می‌رود و مورد عذاب واقع خواهد شد.
این جملات اصلا نشان‌دهنده صراحت شما نخواهد بود. بلکه نشان می‌دهد شما اصلا با تدبیر نیستید که نظر خود را حفظ نکرده‌اید.
۴- خوش صحبت باشید.
در بحث ارتباط موثر این موضوع بیان میشود که نقش کلمات در ارتباطات بسیار کم است. لحن بیان و نحوه بیان نقش پررنگتری را ایفا میکند.
اگر شما استدلال خوب خود را با بیان و لحن نامناسب ارائه دهید، متاسفانه استدلال خود را خدشه‌دار کرده‌اید.
بیشتر مردم به نحوه بیان مطالب تمرکز می‌کنند و از آنچه که می‌شنوند غافل می‌شوند.
شما میتوانید با تلاش برای خوش صحبت‌بودن از این مشکل جلوگیری کنید.
برای اینکار برای شما چند پیشنهاد داریم:
- کلمات مناسب را با لحن‌های مناسب پیدا کرده و تمرین کنید.
- به نوع بیان کلمات مجریان اخبار توجه کنید و سعی کنید که از آنها تقلید کنید.
- ارتباطات موثر را یاد بگیرید.
به این نکته توجه کنید که خوش‌صحبت بودن اصلا به معنای این نیست که از کلمات بزرگ استفاده کنید.
۵- بدانید نبردتان را چه زمانی به پایان برسانید.
در بخش قبلی گفتیم که منظور از نبرد، دایره علایق و نقاط قوت شماست. اما همراه با انتخاب نبردهای خود، باید بتوانید ارزیابی کنید که چه زمانی نبرد خود را به پایان برسانید.
در صورتی که حرف خود را زده‌اید. اگر احساس کردید که مخاطب‌های شما دچار آزرگی، عصبانیت و احساسات منفی شده‌اند، عقب‌نشینی کنید و بعدا به این نکته مراجعه کنید. نیازی به زدن اسب مرده نیست!
۶- تمرین کنید و تکرار کنید.
هر ویژگی شخصیتی و هر عادتی آموخته میشود.
هنگامی که شما شروع می‌کنید به صورت منظم به صریح صحبت کردن، واکنش‌هایتان خودکار خواهد شد و دیگر خودتان نیز از صحبت‌های خودتان ناراحت نخواهید شد.
دیدن واکنش دیگران نیز به نظر شما ترسناک نخواهد بود. این فقط بخش طبیعی از اجتماعی شدن شما و تقویت عزت‌نفستان خواهد بود.
سعی کنید روزی یکبار نظر خود را بیان کنید. به آرامی این راه را پیش ببرید تا هر بار بیشتر بتوانید آن را کنترل کنید تا بفهمید کجا شروع کنید و کجا عقب بکشید.
با خودتان صادق باشید و روی صراحت خودتان کار کنید. فقط همین!
آماده شروع کردن هستید؟
۱- در خانه و در محل کار صریح صحبت کنید.
به راحتی میتوانید به خانواده خود بگویید که واقعا در مورد دنیای اطراف خود چه احساسی دارید.
یا وقتی که در یک جلسه شرکت می‌کنید به راحتی دست خود را بالا ببرید و شروع به صحبت کنید.
این کار می‌تواند به شما کمک کند که به ارتقای مورد نظر خود دست پیدا کنید.
هر چه بیشتر کاری را انجام دهید، راحت‌تر میشود. صرف‌نظر از اینکه آن کار چه کاری است.
۲- هدف از متقاعدکردن نداشته باشید.
بحث‌های روشنفکرانه می‌تواند بسیار سرگرم‌کننده و نشاط آور باشد.
با این حال صحبت‌کردن با کسی که متعصب است بسیار غیرممکن است. آن شخصی نباشید که تا همه اطرافیان را متقاعد نکرده‌اید متوقف نمی‌شود.
۳- بدانید که تنها نظر شما نیست.
بعضی از افراد هستند که به سختی می‌توانند نظرات خود را برای خود نگه دارند و همیشه می‌خواهند اظهارنظر کنند و معتقدند که صد در صد حق با آنهاست.
این موضوع خیلی مسخره است زیرا آنها نمی‌توانند باور کنند و ببینند که طرف مقابل آنها همین باور را دارند.
احتمالا مجبور خواهید شد که با این افراد برخورد کنید، در صورتی که نظر شما مخالف آنها باشد، به آنها اطلاع دهید که دیدگاه آنها یک طرفه است و اصلا بحث سرگرم‌کننده‌ای برای شما نیست!
بحث با چنین افرادی بی‌فایده است، پس این کار را نکنید.
۴- دیگران را زمین نزنید.
هنگامی که شروع به بیان نظر خود را می‌کنید با افراد دیگری نیز برخورد خواهید کرد که آنها هم نظرات خود را مانند شما بیان می‌کنند.
همچنین با افرادی روبرو می‌شوید که بعد از شنیدن نظرات آنها ممکن است به فکر فرو روید که: ” آیا واقعا این حرف را او گفته است….؟ حتما من اشتباه شنیده‌ام”
وقتی این اتفاق می‌افتد، با اضافه کردن نظراتی مانند “تو دیوانه‌ای” یا ” این خیلی احمقانه است” منطق خود را خدشه‌دار نکنید.
این صحبت‌ها نه شما را در موقعیت بهتری قرار می‌دهد و نه آن فرد از موضع خود کوتاه میاید بلکه این فقط باعث میشود شما به نوعی بدبین به نظر برسید.
تمام تلاش خود را کنید تا با افرادی که شما را قضاوت نمی‌کنند صریح صحبت کنید و با تدبیر برخورد کنید.
مثلا اگر تمایل ندارید با دوستان خود به دیدن یک فیلم خاص بروید، این موضوع را بگویید اما اگر کسی در مورد کاهش وزن خود با شما صحبت میکند کمی با تدبیرتر باشید.
۵- به حرف دیگران گوش دهید.
از مدل نلسون ماندلا پیروی کنید. او یکبار گفت: ” من همیشه سعی کرده‌ام قبل از اظهار نظر، به حرف‌های دیگران در یک بحث گوش دهم. اغلب اوقات، نظر من به سادگی نمایانگر اجماعی از آنچه در بحث شنیده‌ام است.
گوش دادن بسیار مهم است. شاید نکته شما قبلا توسط فرد دیگری گفته شده باشد یا متوجه شوید که کسی نظر بهتری از شما داشته باشد!
تنها راهی که میتوانید مطمئن شوید صراحت شما مثمرثمر خواهد بود اینست که قبل از بازکردن دهان خود به حرف‌ها گوش دهید تا از اندوه بسیاری نجات پیدا کنید.
نکات بسیار مهم:
✅ هیچ چیزی که نشان از نژادپرستانه بودن، جنسیتی یا به هر نحوی توهین‌آمیز نگویید.
✅ اطمینان حاصل کنید که همیشه هدفتان سبز است.
✅ نترسید، نظرات شما ارزشمند است.
✅ اگر نیاز دارید به شخص خاصی چیزی بگویید و فکر می‌کنید که کاری که او انجام داده است اشتباه است، در خلوت به او بگویید.
✅ تا حد امکان از کلمات کمتری استفاده کنید. پیام‌های مختصر چشمگیر هستند.
هشدارها:
✅ هنگام مشاجره از فحاشی خودداری کنید. این می‌تواند باعث شود طرف مقابل نکات خوب شما را نادیده بگیرد و می‌تواند نکات موثر شما را تضعیف کند.
✅ هنگام بحث با افراد قدرتمند مانند، رئیس، معلم و غیره مراقب باشید.
✅ برخی از دوستان شما ممکن است فقط از افراد خجالتی خوششان بیاید. یک دوست خوب باید بفهمد که شما تغییری نکرده‌اید اما ممکن است در رابطه با افرادی که با آنها معاشرت می‌کنید تغییراتی حاصل شود.
نتیجه‌گیری خیلی کوتاه و سریع
- اعتماد به نفس داشته باشید
- تمرین کنید
- با آرامش و معقول از خود دفاع کنید
- رک‌گو باشید
- مودب اما محکم باشید
- عصبانی نشوید
- به غریزه خود اعتماد کنید
- نه گفتن را بیاموزید
- جزو اولین کسانی باشید که صحبت می‌کنند
- منعطف باشید
- عزت نفس خود را بالا ببرید
- خودتان را بشناسید
نویسنده: مهدی عرب زاده ترینر nlp و انیاگرام
منبع: آکادمیک NLP
سلام خیلی ممنون از شما و اطلاعات اثر گذار و‌خوب شما که احساس خیلی عالی و خوبی به من هدیه دادید
سلام به شما خانم رعیت گرامی
از انرژی مثبت کلامتون بسیار سپاسگزاریم.