عزت نفس
هنر نه گفتن
نه گفتن می تواند واقعاً سخت باشد. شاید یکی از دوستان از شما تقاضایی داشته باشد، یا یکی از همکاران از شما بخواهد وظایف او را انجام دهید.
اغلب اوقات کسانی که هنر نه گفتن را بلد نیستند، در وضعیت ناراحت‌کننده و آشفته‌ای به سر می‌برند و موقعیت‌های عذاب‌آوری را برای خود ایجاد میکنند.
و آنقدر به همه چیز “بله” می‌گویند که خود را در آستانه فرسودگی شغلی و روانی قرار می‌دهند.
یادگیری هنر نه گفتن به درخواست‌های بیشتر، میتواند یکی از بزرگترین لطف‌هایی باشد که به خود و دیگران می‌کنید.
کسانی که نمی‌توانند به راحتی “نه” بگویند، علاوه بر اینکه باید روی عزت‌نفس خود کار کنند باید هنر “نه گفتن” را هم بیاموزند و آنرا تمرین کنند.
ما نکات و ترفندهای زیادی را برای کمک به شما برای ایستادگی، جمع‌آوری کرده‌ایم.
هنر نه گفتن را بیاموزیم
گرفتن تصمیم قطعی
قبل از اینکه پاسخ دهید، مطمئن شوید که جواب شما «بله» است و یا جوابتان «نه» است.
باید برای این کار یک ملاک داشته باشیم.
درون ذهنتان یک ترازو داشته باشید. در یک کفه این ترازو جایگاهی که آن فرد از نظر شما دارد را قرار دهید و در کفه دیگر این ترازو زحمتی که آن درخواست برای شما دارد را قرار دهید.
چگونه «نه» بگوییم؟
۱- به زبان ساده بگویید
فقط بگویید “متاسفم. نمیتوانم این کار را در حال حاضر انجام دهم”
از لحنی دلسوزانه، اما محکم استفاده کنید. در صورت فشار بر علت اینکه چرا نمی‌توانید، خیلی ساده پاسخ دهید که با برنامه من مطابقت ندارد.
اکثر افراد منطقی این را به عنوان یک پاسخ می‌پذیرند. بنابراین اگر کسی بیشتر به شما فشار آورد، منطقی نیست.
در اینصورت تکرار کنید: ” متاسفم، اما با برنامه من مطابقت ندارد” و موضوع را تغییر دهید و یا اگر مجبور هستید، از آنجا دور شوید.
۲- به خودتان زمان بدهید
هیچ قانونی وجود ندارد که فورا پاسخ دهید.
اگر شخصی در مورد موضوعی به شما فشار آورد، بگویید: “بگذارید در مورد آن فکر کنم و با شما تماس بگیرم.” این به شما فرصت می‌دهد که برنامه خود را مرور کنید، همچنین احساسات خود را در مورد بله یا خیر گفتن نیز مرور کنید.
این راهکار به شما کمک می‌کند تا اجازه ندهید تحت فشار زیادی قرار بگیرید و استرس زیادی را تحمل کنید.
همچنین اگر در آن لحظه و فقط به خاطر نداشتن جرات ابراز وجود، پاسخ مثبت از سر اجبار دهید، اینکار عزت‌نفس شما را خدشه‌دار خواهد کرد.
درخواست زمان اضافی برای اندیشیدن همه چیز خوب است، اما سعی کنید زیاد طول نکشد و در عرض چند روز به طرف مقابل اطلاع دهید که تصمیم شما چیست.
۳- به چیز دیگری «بله» بگویید
اگر واقعا دوست دارید آنچه را که درخواست میکنند انجام دهید و وقت ندارید، خوب است بگویید: ” من نمیتوانم این کار را انجام دهم، اما می‌توانم…..” و تعهد کمتری که می‌توانید انجام دهید را ذکر کنید.
در این مرحله اگر تعهد کمتری به ذهنتان خطور نکرد، حتما برای خود زمان بخرید و بگویید که با آن فرد تماس خواهید گرفت.
هنگام ” نه” گفتن
۱- محکم باشید
نه نیاز است که بیش از حد دفاعی برخورد کنید و نه بیش از حد عذرخواهی کنید.
وقتی نه می‌گویید، کلمات محکم و قطعی را انتخاب کنید، بنابراین جایی برای مذاکره اضافه نمی‌ماند.
اگر یکی از همکاران از شما کمک میخواهد، ممکن است بگویید: ” متاسفم، در حال حاضر نمیتوانم به شما کمک کنم. اگر وقت اضافه داشتم، حتما به شما اطلاع خواهم داد.”
۲- به خودتان پایبند باشید
برخی افراد همیشه ” نه” را بعنوان پاسخ نمی‌گیرند و به شما فشار می‌آورند که خواسته آنها را انجام دهید.
قوی بایستید. دوباره به آنها بگویید که نمی‌توانید درخواست آنها را برآورده کنید و قصد ندارید نظر خود را تغییر دهید.
اگر فروشنده‌ای مزاحم، دست از سر شما بر نمی‌دارد (او دارد شما را وارد تله فروش می‌کند و میخواهد شما را هر طور که شده متقاعد کند و شما را تبدیل به خریدار کند)، در اینصورت پاسخ دهید: ” همانطور که قبلا گفتم، علاقه‌ای ندارم و یا می‌دانم که شما به راحتی تسلیم نمی‌شوید، اما من نظرم را تغییر نمی‌دهم”
۳- به درخواست‌کننده یادآوری کنید که هیچ چیز، شخصی نیست
نه گفتن به این معنی نیست که شما آن فرد را رد می‌کنید. بلکه شما فقط دارید آن درخواست را رد می‌کنید.
در اینصورت توضیح دهید که در حال حاضر، زمان و انرژی لازم برای برآوردن درخواست آنها را ندارید.
اگر دوستی از شما برای غذاخوردن دعوت کرد، بگویید:” من از پیشنهاد شما بسیار متشکرم و دوست دارم که با شما ناهار بخورم، اما در حال حاضر مشغول کار دیگری هستم.”
۴- قدردانی و تشکر
به درخواست افراد از دید مثبت نگاه کنید. این واقعیت که آنها با شما تماس گرفته اند، به این معناست که آنها فکر میکنند شما قابل اعتماد هستید.
به جای احساس آزردگی، از آنها تشکر کنید که به فکر شما هستند، حتی اگر نمی‌توانید به آنها کمک کنید.
اگر یک نماینده از یک موسسه خیریه با شما برای انجام کاری تماس گرفت، می‌توانید بگویید: ” من واقعا قدردان شما هستم که به من فکر می‌کنید! من دوست دارم کمک کنم، اما برنامه من بسیار پر است.”
۵- دلیل بیاورید و امتناع کنید
وقت شما به اندازه زمان درخواست‌کننده ارزشمند است.
اگر واقعا میخواهید کمک کنید و زمان ندارید، خیلی راحت دلیلتان را بگویید که ” من متاسفانه تا دو هفته دیگر، برنامه زمان‌بندی شده‌ای دارم و نمیتوانم خواسته شما را انجام دهم و یا به شما کمک کنم، اما اگر عجله‌ای ندارید، آن را سه هفته دیگر انجام خواهم داد.”
۶- یک جایگزین پیشنهاد دهید
به احتمال زیاد شما تنها فردی نیستید که میتواند به طرف مقابلتان کمک کند. بنابراین پس از نه گفتن، شخص دیگری را پیشنهاد دهید که میتواند آن کار را انجام دهد.
اگر برنامه شما برای کمک به همکارانتان بسیار شلوغ است، می‌توانید بگویید: ” من امروز بعدازظهر واقعا مشغول هستم، اما ممکن است …. بتواند به شما کمک کند.”
۷- در برابر تاکتیک‌های دستکاری شده، عقب‌نشینی کنید
برخی از فروشندگان، بیش از ده راهکار را آموزش‌دیده‌اند که شما را متقاعد کنند.
این افراد سوالات خود را طوری تنظیم میکنند که شما نتوانید «نه» بگویید. این واقعا میتواند برای شما ناامیدکننده باشد، اما این پایان دنیا نیست.
با یک عبارت ساده: ” متاسفم، علاقه‌ای ندارم” یا ” نه، متشکرم” می‌توانید خود را از بسیاری از موقعیت‌های آزاردهنده نجات دهید.
به عنوان مثال، یک فروشنده ممکن است بارها بپرسد: ” این را برای شما کنار بگذارم؟ چقدر روی شما حساب کنم؟ و …….” در این مورد بگویید: ” متاسفانه، من در حال حاضر علاقه‌ای به اینکار ندارم”.
تمرین:
نه گفتن فقط با گذشت زمان آسان‌تر می‌شود. در برنامه روزانه خود به دنبال فرصت‌های ساده و اولیه برای نه گفتن باشید. از موقعیت‌های کوچک شروع کنید تا اعتماد به نفس شما در این زمینه بیشتر شود.
یکی از تمرینات موثر برای نه گفتن اینست که به چند‌سال اخیر خود برگردید و موقعیت‌هایی که نه نگفتید را به خاطر بیاورید و تجسم کنید که اگر نه می‌گفتید، از چه اتفاقاتی جلوگیری می‌کردید؟
آن موقعیت را مجددا در ذهنتان تصویرسازی کنید و اینبار به آن موقعیت با تمام مراحلی که آموختید، ” نه ” بگویید.حس و حالتان چطور است؟
ایجاد مسیرهای عصبی جدید، با تکرار افکار، احساسات و رفتارها در طول زمان رخ می دهد. تغییرات کوچک که مکررا تکرار می‌شوند، منجر به تغییراتی در مغز ما می گردند.
ما همان چیزی می‌شویم که فکر می‌کنیم و انجام می دهیم. این اتفاق یک شبه رخ نمی دهد، اما اگر می خواهید تغییر کنید ، باید رفتارها و فرایندهای فکری جدیدی را در زندگی خود جاسازی کنید.
نویسنده: مهدی عرب زاده ترینر nlp و انیاگرام
منبع: آکادمیک NLP
